Μονή Αρκαδίου

Η Μονή Αρκαδίου ιδρύθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα και ανήκε στην ισχυρή οικογένεια των Καλλεργών. Το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα, με εντολή του Ματθαίου Καλλέργη και φροντίδα του ηγούμενου Κλήμη Χορτάτζη, η μονή μετατράπηκε σε κοινόβιο και οικοδομήθηκε ο μεγάλος διπλός ναός. Η εντυπωσιακή πρόσοψη χτισμένη με ισόδομο σύστημα και λαξευτά μοτίβα έχει ως πρότυπο ένα από τα σχέδια του Ιταλού αρχιτέκτονα Sebastiano Serlio. Το 1866 η μονή έγινε επίκεντρο της επανάστασης των Κρητικών ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία. Η ανατίναξη της πυριτιδαποθήκης της μονής από τον Κωστή Γιαμπουδάκη και ο θάνατος περισσότερων από 300 πολιορκημένων είχαν μεγάλο αντίκτυπο στη διεθνή κοινή γνώμη. Στη Μονή Αρκαδίου λειτουργεί χώρος έκθεσης ιερών εικόνων και κειμηλίων τα οποία σώθηκαν από τις κατά καιρούς καταστροφές είτε αποκτήθηκαν μετά το 1866. Λειτουργεί επίσης πινακοθήκη στην οποία φιλοξενούνται έργα σύγχρονων καλλιτεχνών εμπνευσμένα από την ιστορία της μονής.

Βιβλιογραφία

Μιχάλης Ανδριανάκης, «Το οικοδομικό χρονικό της Μονής Αρκαδίου», Νέα Χριστιανική Κρήτη 32 (2013), σ. 17-50.

Μ. Ανδριανάκης, Κ. Γιαπιτσόγλου, Χριστιανικά μνημεία της Κρήτης, Ηράκλειο 2012, σ. 274.

Ό. Γκράτζιου, Η Κρήτη στην ύστερη μεσαιωνική εποχή. Η μαρτυρία της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, Ηράκλειο 2010, σ. 162-163.